Planten water geven in de tuin

• Geplaatst op 16 Januari 2024
• Geplaatst in Aanplant tips, Tuintips, vaste planten
• 10

Planten zijn net als ons voor het grootste deel opgebouwd uit water, en ze hebben ook water nodig om te overleven. Maar hoeveel? En wanneer? Hier leest u het.

Hoe geef ik planten het beste water?

Water geven aan planten en bomen kan op veel verschillende manieren. De methode verschilt per situatie. In dit verhaal maken we onderscheid tussen planten en bomen die in een pot of kuip staan en planten in de volle grond of vaste grond.

Over het algemeen geldt dat planten in de volle grond minder water nodig hebben dan planten in pot. Dat komt omdat planten en bomen in de volle grond lekker diep met hun wortels kunnen doordringen in de grond en dus een groter pakket water tot hun beschikking hebben. Bovendien droogt de bodem op een diepte veel minder hard dan de bovenste laag of de aarde in een pot.

In een periode van droogte is water soms schaarser dan normaal. Teveel en op de verkeerde momenten van de dag water geven kan dus onnodig leiden tot verspilling van water. Met deze tips beperk je die verspilling tot een minimum en zorgt u ervoor dat de planten goed blijven groeien.

Planten in de volle grond:

Planten en bomen in de volle grond hebben alleen extra water nodig bij langdurige droogte in de lente en zomer. Normaal gesproken valt er verdeelt over het jaar voldoende neerslag in België en Nederland om de planten van genoeg water te voorzien. Maar we zien ook af en toe dat het langdurig droog blijft. In die periodes kunnen planten het moeilijk krijgen. Dit geldt vooral voor planten die pas zijn aangeplant of nog geen jaar in de grond staan. Planten die al langer op hun plek groeien hebben een groter pakket wortels en zullen dus minder snel last hebben van de droogte.

Wanneer geef ik planten in de volle grond water?

De beste methode om te bepalen wanneer u moet water geven, is door het weer in de gaten te houden. Daarnaast laten de planten meestal zien wanneer ze last hebben van de droogte; ze laten de bladeren hangen of een deel van het blad begint geel/bruin te kleuren. Soms laten planten zelfs een deel van hun blad vallen. In dat geval heeft de plant al een keer te droog gestaan. Om in leven te blijven stoot de plant dan zijn bladeren af. Geen paniek, meestal loopt de plant opnieuw uit.

Planten in de tuin geeft u het beste flink water tijdens de ochtend- of avonduren. Dit geeft de minste kans op bladverbranding aan de plant. De druppels die op de bladeren of bloemen van planten achterblijven kunnen namelijk als lensjes werken en bij een felle zon tot verbranding leiden. De verdamping van water in de ochtend en avond is bovendien een stuk lager. De bodem en de planten hebben dus meer tijd om het water op te nemen voordat het verdampt is.

Hoe geef ik planten en bomen in de volle grond water?

Water geven kan met de hand maar is vooral bij grotere oppervlaktes makkelijker met een sproeier, sproei- of druppelsysteem. Het is altijd beter om tijdens droogte één of twee keer per week flink te bewateren dan iedere avond een beetje. Laat de sproeier daarom gerust een uur aan staan. Bij wisselvallig weer is sproeien niet nodig.

Drie vuistregels bij het water geven van planten in de volle grond:

1. Als een plant geen of weinig blad heeft, is water geven minder hard nodig.

2. Geef altijd in de ochtend- of avonduren water om bladverbranding door de zon te voorkomen en de bodem en planten de tijd te geven het water op te nemen.

3. Geef beter eenmaal of tweemaal per week veel water. Door de frequentie te verlagen voorkomt u dat de planten langdurig nat blijven. Een vochtige omgeving kan de vorming van schimmelinfecties in de hand werken.

Planten in een pot of kuip:

Planten en bomen die in pot staan, vragen om meer water dan hun soortgenoten in de volle grond. Dat komt doordat planten in een pot een beperkte hoeveelheid grond tot hun beschikking hebben die bovendien sneller opdroogt dan vaste aarde. Potten staan boven de grond en warmen bij droog en zonnig weer snel op. Hierdoor verdampt het water uit de grond in potten sneller.

De noodzaak om planten en bomen in pot water te geven is daardoor groter, en minder gebonden aan het weer. Ook bij wisselvallig weer kan het dus nodig zijn om de potten wat extra water te geven.

Wanneer geef ik planten en bomen in pot water?

De frequentie van het water geven is bij potten lastiger aan te geven dan bij planten in de volle grond. Dit is namelijk afhankelijk van de grootte van de pot waar de plant in staat, de standplaats en het weer en het seizoen.

De grootte van de pot bepaalt de buffer van de grond. Hoe groter de pot, hoe groter de buffer en hoe minder vaak u water hoeft te geven voordat de grond uitdroogt. Potplanten die in de zon staan of op een winderig balkon vragen om meer water dan planten die op een beschutte plaats in de schaduw staan. In de zon en in de wind verdampt het vocht in de grond namelijk sneller. Ook het weer heeft invloed. Minder zon betekent minder verdamping en regen zorgt voor een tijdelijke stop.

Tenslotte bepaalt het seizoen ook hoeveel water er gegeven moet worden. Zodra planten en bomen blad maken en gaan groeien is het noodzakelijk om de potten regelmatig water te geven. In de winter en het najaar hoeft er minder water worden gegeven. Planten die hun blad verliezen hebben dan alleen sporadisch wat water nodig om uitdroging tegen te gaan. Wintergroene of groenblijvende planten in pot hebben in het najaar en de winter soms wel extra water nodig.

Ook voor planten in pot geldt dat u aan de plant kunt zien of er water nodig is. De bladeren van de plant gaan afhangen of een deel van het blad begint geel/bruin te verkleuren (zie “Wanneer geef ik planten in de volle grond water?”)

Hoe geef ik planten en bomen in pot water?

Het bewateren van potten kan met een gieter, sproeikop of met een druppelsysteem, waarbij slangetjes het water gericht in de potten laten druppelen. Een andere goed werkende methode die helaas alleen kan worden toegepast bij kleinere potten, is het dompelen. Hierbij dompelt u de pot in een emmer met water, zodat de grond geheel onder water komt te staan. De kluit van de plant zuigt zich dan vol met water. In de meeste gevallen kan de plant daar even mee vooruit, zodat u dit niet elke dag hoeft te doen.

Meestal geeft u de potten van bovenaf water. Probeer daarbij de plant zoveel mogelijk te ontzien. Giet het water in de pot bij de voet van de plant. De plant blijft zo gezonder en eventuele bloemen krijgen geen bruine vlekjes die soms ontstaan wanneer de felle zon op een natgesproeide bloem valt. Geef daarbij net zolang water totdat het water aan de onderzijde uit de pot loopt. Let op dat bij een diep ingedroogde kluit het water gemakkelijk via de zijkanten onder de pot uit kan lopen. In dat geval is het verstandig om de plant een aantal keer achter elkaar vol met water te gieten of om de plant te dompelen indien mogelijk.

Drie vuistregels bij het water geven van planten in een pot of kuip:

1. Als een plant geen of weinig blad heeft, is water geven minder hard nodig.

2. Geef altijd net zoveel water totdat het water aan de onderzijde uit de pot loopt. Dan weet u bijna zeker dat de kluit verzadigd is met vocht en er even tegenaan kan. 

3. Door alle factoren is het lastig om een vuistregel te hanteren voor de frequentie van het water geven. De volgende indeling geldt puur ter indicatie. Controleer de planten en bomen in pot zo vaak mogelijk. Let op de standplaats, de grootte van de pot en het seizoen. Bij warm weer met temperaturen van 25 graden Celsius of meer is het verstandig om de planten in pot iedere dag van water te voorzien. Bij temperaturen tussen de 20 en 25 graden Celsius om de 2 dagen en bij temperaturen van 12 tot 20 graden één keer per week. Aan deze indicatie kunnen geen rechten worden ontleent.

Op de foto: Planten in een pot geeft u meestal water op de pot bij de voet van de plant. In dit geval met een gieter.